Historia zakładania ogrodów sięga czasów, kiedy człowiek przeszedł z koczowniczego na osiadły tryb życia. Wtedy to zaczęto uprawiać ziemię i sadzić rośliny zapewniające pokarm. Oprócz zbóż, roślin leczniczych sadzono również drzewa o jadalnych owocach.

Z czasem zaczęto dbać o estetykę otoczenia. Wprowadzano rośliny ozdobne, a rośliny użytkowe grupowano i sadzono w określonych miejscach.

W tradycyjnej zabudowie śląskiej sady przydomowe zakładano za stodołą. Drzewa sadzono w regularnych rzędach, a pomiędzy nimi często krzewy porzeczki i agrestu. Gatunki i odmiany dobierano tak aby zabezpieczyć gospodarstwo domowe w owoce od wczesnego lata aż do późnej jesieni. Plony miały też zapewnić możliwość wykonania przetworów na zimę.

Dnia 19 października 2021 r.  na terenie Parku Krajobrazowego "Góra Św. Anny" odbył się po raz XV Terenowy Turniej Ekologiczny "Annogórski Ekolog 2021". Honorowy Patronat nad Turniejem objął Pan Jan Spałek - Nadleśniczy Nadleśnictwa Strzelce Opolskie.

Terenowy Turniej Ekologiczny to cykliczny konkurs terenowy sprawdzający wiedzę przyrodniczo-geograficzną uczniów oraz ich znajomość danego terenu. Cieszy się on dużym zainteresowaniem ze względu na swój terenowy i mało stresujący charakter (zadania rozwiązywane są drużynowo przez całe trzyosobowe reprezentacje szkolne) oraz cenne nagrody. Niestety jak to mówią "każdy kij ma dwa końce" zatem z powodu jego terenowego charakteru ilość miejsc jest w nim ograniczona, więc o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń.

Trasa tegorocznego Turnieju biegła od Klubu Wiejskiego w Czarnocinie do Parku Miniatur Sakralnych w Olszowej - ok. 4,5 km. Na trasie zostały ustawione przystanki, na których uczestnicy zmagali się z różnymi zadaniami:
Przystanek 1 - tu oceniana była praca z mapą: orientowanie mapy, wyznaczanie kierunków świata, obliczanie odległości, azymut, znajomość długości i szerokości geograficznej oraz czytanie legendy i odnajdywanie wyznaczonych punktów
Przystanek 2 - oceniana była znajomość gatunków roślin runa leśnego i podszytu oraz "powtórka" z Łąckiej Wody z punktu 1, czyli kartkówka z pamięci ;)
Przystanek 3 - tutaj trzeba było wykazać się znajomością ptaków
Przystanek 4 - przyrodniczo-leśne koło fortuny - chyba najtrudniejszy z przystanków, bo sprawdzający praktyczną, leśną wiedzę
Przystanek 5 - rzadko zdarza się zobaczyć w lesie zwierzęta, gdyż one bardzo dobrze się przed nami ukrywają, ale o ich obecności w danym miejscu mogą świadczyć pozostawiane ślady... - na tym przystanku liczyła się znajomość tropów
Przystanek 6 - na ostatnim stanowisku, wydawałoby się najłatwiejszym, nie było wcale tak łatwo, a chodziło o rozpoznawanie gatunków drzew leśnych

Trochę o budowie sadzonki

Zwykle sadzonka czereśni składa się z dwóch części: podkładki i zrazu odmiany szlachetnej. Podkładka ma za zadanie: osłabienie siły wzrostu drzewa, przyspieszenie jego wejścia w okres owocowania, wpływać na wielkość plonu, jakość owoców i regularność owocowania. Dla odmian szlachetnych czereśni stosowane są najczęściej siewki antypki i czereśni ptasiej, natomiast z wegetatywnych podkładek stosowane są wyselekcjonowane o nazwach handlowych 'F 12/1, 'Colt', 'P-HL A', 'P-HL C', 'GiSeLA 5' i 'Maxma 14.

Zraz to z kolei część rośliny, którą naszczepia się na inną roślinę (podkładkę). W wyniku połączenia tych dwóch roślin powstaje organizm stanowiący drzewko. Zraz pochodzi z odmiany szlachetnej, wyhodowanej w celu uzyskania np. smacznych i ładnie wybarwionych owoców, większej odporności na choroby.

1. Stanowisko, czyli miejsce posadzenia Waszego drzewka

Czereśnie lubią stanowisko słoneczne, osłonięte od wiatru. U nas najczęściej wieją wiatry zachodnie, więc dobrze by było, aby posadzić je w miejscu osłoniętym od zachodu, tak aby drzewko nie przemarzło. Czereśnie należą do gatunków dosyć wybrednych jeżeli chodzi o glebę. Wymagają gleb żyznych, zasobnych w składniki pokarmowe, przewiewnych, o odczynie zasadowym (pH 6,8-7,0). Niezbyt dobrze będą rosły na glebach piaszczystych, ubogich w składniki pokarmowe. Bardzo dobrze rosną na glebach gliniastych lub wapiennych. U nas takich gleb nie brakuje, stąd też tak duża ilość starych sadów na naszym terenie. Drzewka czereśniowe bardzo źle reagują na wszelkie zagłębienia terenu, w których tworzą się zastoiska mrozowe. Drzewka z gołym systemem korzeniowym, wykopane ze szkółki wysadza się jesienią lub wiosną. Termin jesienny jest dobry, pod warunkiem, że zrobi się to jeszcze przed zamarznięciem gleby. Wiosną natomiast istnieje ryzyko zbyt późnego wsadzenia, nabrzmiałe pąki mogą szybko się rozwinąć a uszkodzony system korzeniowy nie dostarczy roślinie odpowiedniej ilości wody. Zakładamy, że nie planowaliście wcześniej tego nasadzenia, nie znacie zawartości poszczególnych składników pokarmowych w glebie. Ale tym nie należy się specjalnie martwić. Ta wiedza jest bardzo wskazana przy plantacjach towarowych.

Zapraszamy do udziału w akcji edukacyjno-promocyjnej pod nazwą – „Posadź drzewko w Krainie Kwitnącej Czereśni”.

Od wielu lat na przełomie kwietnia i maja przyjeżdżają do Parku Krajobrazowego „Góra Św. Anny” ekipy telewizyjne, fotoreporterzy, turyści aby dokumentować niezwykłe piękno czereśniowych alei otoczonych złotem rzepakowych pól. Pełnia kwitnienia czereśni to czas plenerowych sesji fotograficznych, czas najazdu pragnących doświadczyć tego cudu natury. Zresztą często przyrównuje się ten czas do japońskiego święta kwitnącej wiśni.

Chcąc zachować ten niesamowity wyróżnik Parku, tym samym Gminy Leśnica z okazji Międzynarodowego Dnia Drzewa, obchodzonego 10 października na całym świecie chcemy przyczynić się do nowych nasadzeń drzewek czereśniowych z Waszym udziałem, w Waszych ogrodach.
W Gminie Leśnica to święto będziemy obchodzić 12 października, a motywem przewodnim będzie drzewo czereśniowe.

W związku z powyższym zapraszamy mieszkańców Parku Krajobrazowego „Góra Św. Anny” w dniu 12 października, w godz. od 11.00 – 13.00 (wtorek) do Stodoły w Parku Miejskim po drzewko czereśniowe, które otrzymacie bezpłatnie. Jedynym warunkiem jest przyniesienie 2 kg makulatury i uczestnictwo w mini konkursie Quiz przyrodniczy. Ilość drzewek jest ograniczona!

Drzewka czereśniowe posadzone w Waszych ogródkach, wiosną będą jego piękną ozdobą, a latem będziecie się rozkoszować smakiem pysznych i zdrowych owoców.

Na stronie www.zopk.pl  będzie się znajdować instrukcja sadzenia drzewek.

Utrzymanie pięknego ogrodu, wyhodowanie własnych owoców , warzyw, ziół to nieustanna praca, ale praca wyjątkowa. Udowodniono bowiem, że wyrywanie chwastów, koszenie trawników, przycinanie żywopłotów... to czynności które dają satysfakcję i odprężenie, poprawiają nastrój i zwiększają poczucie własnej wartości a właściciel ogrodu czuje się zrelaksowany i wolny od stresu. Pod warunkiem, że posiada własny kompostownik, na którym będzie składował odpady. Bowiem ilość wytwarzanej przez naturę i niewykorzystywanej przez człowieka biomasy jest ogromna.

Kompostując odpady z ogrodu eliminujemy to co niepotrzebne i zbędne a uzyskujemy coś wartościowego - niezwykle bogaty w składniki odżywcze nawóz.

Nie bez powodu kompostowanie jest nazywane organicznym recyklingiem albo biologiczną metodą utylizacji odpadów.

Kompost powstaje w procesie rozkładu materii organicznej przy udziale tlenu. W procesie tym biorą  udział bakterie, pleśnie, promieniowce i dżdżownice.

W kompostowniku można układać resztki roślinne: pozostałości po cięciu, pieleniu, koszeniu trawnika i oczyszczeniu terenu. Może więc to być trawa, zdrewniałe fragmenty roślin, warzywa, zioła, owoce, chwasty, korzenie i przyschnięte kwiaty. Z odpadów domowych nadają się: skorupki jaj, fusy z kawy i herbaty, papier (niezadrukowany), słoma, popiół drzewny, resztki owoców  i warzyw. Ważne jest aby do kompostowania nie dodawać resztek roślinnych porażonych przez choroby i szkodniki, mogą one być źródłem zakażenia w kolejnych latach.

Kompostownik najlepiej założyć gdzieś na uboczu, w zacienionym miejscu.

Na ogół żaden kompostownik nie wygląda zbyt efektownie, więc warto wybrać takie miejsce w ogrodzie, gdzie pryzma nie będzie rzucała się w oczy. W pobliżu kompostownika warto posadzić rośliny, które go zamaskują.

Jeżeli posiadamy dużą działkę można wykonać tradycyjną pryzmę.

W niewielkim ogrodzie przydomowym można wykonać drewnianą obudowę lub postawić zakupiony gotowy pojemnik do kompostowania.

Kompostownik zakładamy przy dodatnich temperaturach, między wiosną a jesienią. Materiał układamy warstwami. Każda warstwa powinna mieć około 20 cm. Dolną warstwę kompostu powinny stanowić grubsze, połamane gałęzie, które ułatwią cyrkulację powietrza. Kolejną warstwę tworzymy    z ziemi ogrodowej, torfu lub starego kompostu. Potem naprzemiennie układamy warstwy odpadów z gospodarstwa domowego i resztek roślinnych (około 20 centymetrów) oraz 5-centymetrowe warstwy ziemi. Wysokość pryzmy nie powinna przekroczyć 1,5 m. Na koniec pryzmę należy okryć. Używamy do tego celu dużych liści, świerkowych gałązek, worków jutowych lub kartonów. Warstwa okrywająca ma zapewnić ochronę kompostu przed bakteriami gnilnymi i grzybami.  

Należy pamiętać aby pryzmę przemieszać co 2 miesiące. Powinna też ona być stale wilgotna, dlatego przy dłużej utrzymujących się wysokich temperaturach należałoby ją podlać.

Aby przyspieszyć procesy rozkładowe możemy także nasączyć pryzmę roztworem dojrzałego kompostu (rozprowadzonego w wodzie z dodatkiem niewielkiej ilości nawozu azotowego) albo polewać pryzmę  wywarami, naparami czy wyciągami sporządzonymi z ziół (krwawnika, rumianku, pokrzywy, mniszka, kozłka lekarskiego), można dodać liści żywokostu lekarskiego lub po prostu wrzucać do pryzmy dżdżownice zebrane na działce.

Po ok. 10-12 miesiącach powstanie kompost, który wykorzystamy jako naturalny nawóz.

Kompost stosuje się do nawożenia roślin ogrodowych zarówno warzyw, drzew i krzewów owocowych, jak i roślin ozdobnych, a także do ściółkowania. Może też być stosowany jako składnik podłoża dla upraw warzyw oraz kwiatów rabatowych i doniczkowych.

Przydatne informacje:

. Liście orzecha włoskiego zawierają juglon, związek o działaniu alleopatycznym, który hamuje wzrost niektórych gatunków roślin. Dlatego liście orzecha włoskiego należy kompostować w oddzielnym miejscu, a otrzymaną z nich ziemię liściową stosować tylko do ściółkowania roślin niewrażliwych na juglon (np. tuje, porzeczka czerwona)

. Żywotniki (Thuja) nie powinny być kompostowane. Części tych roślin zawierają żywice i tujon, który znacznie spowolni rozkład biomasy (hamuje rozwój mikroorganizmów odpowiedzialnych za rozkład materii organicznej).

. Dodawanie związków wapnia wprawdzie przyspiesza rozkład substancji organicznej, ale niestety również pozbawia kompost bardzo potrzebnego azotu.

. Umieszczanie kompostu w dołach lub zbiornikach betonowych jest niewskazane ze względu na ograniczenie dostępu powietrza.

. Do kompostownika nigdy nie wrzucamy odpadków pochodzenia zwierzęcego ze względu na nieprzyjemny zapach i rozwój drobnoustrojów. Mogą one też przyciągać szczury.

. Nie kompostuje się części roślin skażonych środkami chemicznymi, metalami ciężkimi, porażonych patogenami.

. Nie kompostuje się chwastów z nasionami. Chwasty z rozłogami tj. perz, pokrzywa, podagrycznik powinno się najpierw wysuszyć.